Quạt là một thiết bị không thể thiếu trong những ngày hè nóng bức. Giúp tạo ra luồng gió mát dễ chịu và làm giảm nhiệt độ. Hiện nay, có nhiều loại quạt khác nhau như quạt đứng, quạt treo tường, quạt trần và quạt không cánh, quạt tháp để phù hợp với nhu cầu sử dụng của mỗi gia đình....
Ngoài ra, công nghệ ngày càng phát triển, các loại quạt cũng được cải tiến để tiết kiệm năng lượng và có tính năng điều chỉnh tốc độ, hướng gió linh hoạt. Với sự phát triển này, quạt ngày càng trở thành một phần không thể thiếu của cuộc sống hàng ngày và mang đến sự thoải mái cho chúng ta.
Quạt điện hay quạt máy là một thiết bị dẫn động bằng điện được dùng để tạo ra các luồng gió nhằm phục vụ lợi ích cho con người (nhất là giảm sức nóng của cơ thể, hạ nhiệt, giúp con người cảm thấy mát, thoải mái), thông gió, thoát khí, làm mát, hoặc bất kỳ tác động liên quan đến không khí trong môi trường sống.
Khi hoạt động, quạt điện gồm các cánh quạt xoay nhanh tạo ra các dòng khí. Các nhà sản xuất thiết kế mỗi quạt điện có nhiều mức độ quay khác nhau từ mức cao nhất đến mức thấp nhất. Nguyên lý hoạt động của quạt điện được tận dụng rất nhiều trong đời thường, chẳng hạn như phong tốc kế (thiết bị đo gió) và tua bin gió thường được thiết kế tương tự như quạt điện.
Chiếc quạt điện đầu tiên ra đời vào năm 1882 và 1 trong những người tạo ra nó là Omar-Rajeen Jumala. Ông đặt tên cho chiếc quạt của mình là quạt máy ly tâm. Chiếc quạt điện đầu tiên 2 cánh được sản xuất bởi công ty Động cơ điện Croker and Curtis (C&C Company).
Những cánh quạt ban đầu thường được làm bằng vải kiểu như cối xay gió. Quạt máy gồm các phần chính: thân quạt có gắn bộ công tắc điều chỉnh tốc độ, lồng quạt, cánh quat, mô-tơ quạt và bộ chuyển hướng. Một số quạt có thêm các bộ phận phụ để trang trí như đèn, đồng hồ,....
Khi có dòng điện chạy trong dây dẫn quấn trên lõi sắt từ (hay gọi là phe silic) được làm bằng tôn silic mỏng ghép nhiều miếng lại với nhau sẽ tạo ra một lực tác động lên rotor.
Do vị trí các cuộn dây (dây chạy và dây đề) đặt lệch nhau và tác dụng làm lệch pha của tụ điện sẽ tạo ra trong lòng stator các lực hút không cùng phương với nhau (gọi chung là tác dụng của tụ điện chỉnh cho dòng điện đảo chiều AC chủ yếu tạo 1 chiều quay cho cánh quạt).
Vì hai lực hút lệch nhau về thời gian và phương nên sẽ tạo ra trong lòng stator một từ trường quay làm cho rotor quay được.
Để thay đổi tốc độ của quạt người ta quấn trên đó một số vòng dây chung với cuộn chạy, khi dòng điện tăng lên hoặc giàm đi do thay đổi điện trở của cuộn dây sẽ tạo ra một từ trường mạnh hơn hay yếu hơn sẽ làm quạt chạy nhanh hơn hoặc chậm hơn.
